impendium

impendium
impendĭum ( inp- ), ĭi, n. (also fem. DE SVA IMPENDIA, Inscr. Grut. 871, 8; 1070, 6; 62, 8) [impendo], money laid out on any thing, outlay, cost, charge, expense (class.; most freq. in plur.; cf.: sumtus, impensa).
I.
In gen.:

qui quaestum sibi instituisset sine impendio,

Cic. Quint. 3, 12; so in sing., Plin. 18, 6, 7, § 38; 16, 37, 68, § 175; 18, 14, 36, § 134; Dig. 38, 1, 20; in plur.:

reposcere rationem impendiorum, quae in educationem contulerit,

Quint. 1, 10, 18; Suet. Caes. 54; id. Ner. 31; Dig. 9, 2, 7.—
B.
Transf.:

nulla fodiendi impendia,

Plin. 17, 23, 35, § 203.—
II.
In partic.
A.
Money paid out for a loan, i. e. interest:

usura quod in sorte accedebat impendium appellatum,

Varr. L. L. 5, § 183 Müll.:

faenus et impendium recusare,

Cic. Att. 6, 1, 4:

plebes impendiis debilitata,

id. Rep. 2, 34.—
2.
Transf.:

ut impendiis etiam augere possimus largitatem tui muneris,

Cic. Brut. 4, 16:

magna impendia mundi,

i. e. tribute, Stat. S. 3, 3, 88.—
B.
In abl. impendio.
1.
At or with an expense, i. e. with a loss of [p. 899] any thing (mostly post-Aug.):

multatio non nisi ovium boumque inpendio dicebatur,

Plin. 18, 3, 3, § 11:

nimium risus pretium est, si probitatis impendio constat,

Quint. 6, 3, 35:

inpendio miserorum experiri commentaria,

Plin. 34, 11, 25, § 108:

inpendio magis publico quam jactura,

Liv. 7, 21, 7:

regi suo parvo impendio immortalitatem famae daturos,

Curt. 9, 4 med.; cf.:

tantulo impendio ingens victoria stetit,

id. 3, 11 fin.
2.
Adv.: impendĭo ( inp- ) (at great expense, i. e. as an intensive particle), by a great deal, greatly, very much; cf. impense under impendo (in vulg. lang.).
a.
With compp.:

inpendio magis animus gaudebat mihi,

Ter. Eun. 3, 5, 39; cf.:

at ille inpendio nunc magis odit senatum,

Cic. Att. 10, 4, 9:

ille vero minus minusque inpendio Curare,

Plaut. Aul. prol. 18:

nonne hoc impendio venustius gratiusque est, etc.,

Gell. 18, 12, 2:

impendio probabilius,

id. 19, 13, 3:

leges impendio acerbiores,

id. 11, 18, 4:

impendio gnarus sermonis,

Amm. 14, 1, 9.—
b.
With verbs: impendio infit, Laev. ap. Gell. 19, 7, 10:

cum impendio excusarem, negavit veniam,

App. M. 2, p. 122:

commoveri,

id. Mag. p. 275.

Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. . 2011.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • Impendĭum — (lat.), Zinsen …   Pierer's Universal-Lexikon

  • impendium — index expense (cost) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • IMPEDIUM — impendium …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • expense — ex·pense 1 n: financial burden or outlay; specif: an item of business outlay chargeable against revenue for a specific period busi·ness expense: an expense made in furtherance of one s business esp. as part of the cost of operating a business in… …   Law dictionary

  • AUREM perforandi ritus — in perpetuae servitutis signum, occurrit Exodi c. 21. v. 5. et. 6. Quod si dixerit servus, Diligo dominum meum, et uxorem ac liberos, non egrediar liber: Offeret eum dominus Diis, et applicabitur ad ostium et postes, perforabitque aurem eius… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • EQUES — nomen dignitatis, apud Romanos, Exactis enim urbe Regibus, in tres ordines populus Romanus distributus est: Senatorium, Equestrem et Popularem. Liv. l. 26. Consensum Senatus Equester ordo sequutus est, Equestris ordinis plebs. Auson. Edyll. XI.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • NIX — frigore concreta, ardentissimis aestatis caloribus, ut et glacies in frusta dissecta, vino diluendo Romanis adhibita est, teste Pliniô l. 19. c. 4. Hi Nives, ills glaciem potant. poenasque mentium in voluptatem gulae vertunt: Servatur algor… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ՎԶԵՆԱԿ — (ի, աց.) NBH 2 0819 Chronological Sequence: 7c, 11c Նոյն ընդ Վզեան, մանաւանդ որպէս ծախք. δαπανή sumtus, impendium, impensa. *Առնել զվզենակս շինութեան տաճարին ʼի քրիստոնէից հարկաց. Սոկր. ՟Գ. 20: *Ծանականքն եւ թշնամանքն եւ վզենակքն: Այսպիսի… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • I — iacet, Iano, Ianuariis, id, Idaeae, Ideae, idemque, Idus, ii, iis, illis, illustris, Imille, impendium, impensa, impensam, imperatore, Imperatoris, imperio, in, incomparabili, indulgentissimo, inferioris, inferis, infra, inlustri, intus, invictae …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • IM — Invicto Mithrae, iure merito, imaginifer, Imeratore, Imicius, immortalibus, immunis, impendium, Imperante, Imperator, imperatore, Imperatori, imperio, impetum …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • IMPEND — impendia, impendium …   Abbreviations in Latin Inscriptions

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”